System ostrzegania pogodowego dla żeglarzy na WJM

27.02.2012 r. wysłałem zapytanie do Pani Urszuli Tomoń, Rzecznika Prasowego RZGW w Warszawie. Poniżej treść mojego maila:
Szanowna Pani Rzecznik!


Zwracam się do Pani w związku z rozmową telefoniczną sprzed kilkunastu
dni w sprawie zasad funkcjonowania Systemu Sygnalizacji Ostrzegawczej na Wielkich Jeziorach Mazurskich.
Swoją dotychczasową wiedzę na temat zasad funkcjonowania systemu
ostrzegania czerpię głownie ze informacji zawartych na Państwa stronie internetowej (http://www.warszawa.rzgw.gov.pl/gorne_menu-szlaki_zeglowne-system_sygnalizacji_ostrzegawczej.html), oraz z rozmowy z ratownikami Mazurskiego WOPR z Giżycka. Miałem też okazję obserwować jego działanie w zeszłym roku podczas rejsu na Mazurach. Informacje te wydają mi się niewystarczające do świadomego wykorzystywania przekazywanych przez system ostrzeżeń. Moje obserwacje z zeszłego roku wskazywały również, że duża część żeglarzy i obsługi mazurskich portów nie rozumie zasad działania systemu, co w efekcie może prowadzić do ignorowania przekazywanych za jego pomocą ostrzeżeń. Jestem przy tym przekonany, że brak znajomości ograniczeń systemu przez żeglarzy może doprowadzić do niewłaściwej interpretacji zagrożenia.


W związku z tym chciałbym uzyskać odpowiedzi na poniższe pytania:


1. Przed jakimi niebezpieczeństwami ostrzega system:
- jeżeli chodzi o silny wiatr, czy należy rozumieć, że jest to wiatr o prędkości co najmniej 10,8-13,8 m/s, co odpowiada 6 stopniowi skali Beauforta (o nazwie "silny wiatr"), czy też jest on inaczej definiowany (jeżeli tak, to w jaki sposób)?
- czy system ostrzega jedynie przed silnym wiatrem (szkwałem) towarzyszącym silnie rozbudowanym chmurom konwekcyjnym, czy również przed tym, który jest wynikiem przechodzenia makroskalowych układów barycznych?
- jak należy rozumieć, że system ostrzega przed burzami, tzn. czy system jest włączany w trybie 90 błysków na minutę w przypadku takich zjawisk, jak wyładowania atmosferyczne, ulewa, gradobicie itp., czy jedynie wtedy, kiedy zostanie wykryte wystąpienie szkwału?


2. Na jakiej podstawie są generowane ostrzeżenia o zbliżaniu się lub wystąpieniu niekorzystnych warunków meteorologicznych - w oparciu o obserwacje i pomiary (jakich czynników i jakimi metodami wykonywane), z wykorzystaniem modeli numerycznych (jeżeli tak, to jakich)?


3. Z uzyskanych przeze mnie informacji wynika, że Kraina Wielkich Jezior Mazurskich została podzielona na trzy obszary:
- gdzie można znaleźć informację o zasięgu tych obszarów?
- czy w należy rozumieć, że wystąpienie niebezpiecznego zjawiska
meteorologicznego w dowolnym miejscu któregoś z obszarów prowadzi do uruchomienia sygnałów alarmowych na całym obszarze?


Informacje na temat zasad funkcjonowania systemu zostaną wykorzystane w czasie prowadzonych przeze mnie szkoleń żeglarskich, jak również przekazane innym instruktorom żeglarstwa, by mogli wykorzystać je w trakcie szkolenia.
Sugerowałbym również, by dokładny opis funkcjonowania systemu został zamieszczony na stronie internetowej RZGW w Warszawie.


W razie konieczności innej formy kontaktu podaję również mój numer telefonu:
XXX XXX XXX.


Pozostaję z szacunkiem


Rafał Nowakowski
Instruktor Żeglarstwa PZŻ nr 4845
Sternik Jachtowy nr 740/Kt

Pani Rzecznik odpowiedziała 29.02.2012:
Witam Pana,

W załączeniu przesyłam odpowiedzi na Pana pytania.
Gdybym mogła jeszcze w czymś pomóc, proszę o kontakt.

Pozdrawiam serdecznie,

Urszula Tomoń
Rzecznik Prasowy

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
ul. Zarzecze 13B, 03-194 Warszawa
tel.: 22 58 70 239   fax: 22 58 70 204
http://www.warszawa.rzgw.gov.pl

Do maila były dołączony plik z odpowiedzią, w formie komentarza do moich pytań (oznaczę je kolorem, całość była bardziej czytelna na stronie):

Warszawa, 29.02.2012 r.




Odpowiedź dla: Pan Rafał Nowakowski
Temat: Funkcjonowanie Systemy Sygnalizacji Ostrzegawczej dla żeglarzy na Wielkich Jeziorach Mazurskich


1. Przed jakimi niebezpieczeństwami ostrzega system:
- jeżeli chodzi o silny wiatr, czy należy rozumieć, że jest to wiatr o prędkości co najmniej 10,8-13,8 m/s, co odpowiada 6 stopniowi skali Beauforta (o nazwie "silny wiatr"), czy też jest on inaczej definiowany (jeżeli tak, to w jaki sposób)?
- czy system ostrzega jedynie przed silnym wiatrem (szkwałem) towarzyszącym silnie rozbudowanym chmurom konwekcyjnym, czy również przed tym, który jest wynikiem przechodzenia makroskalowych układów barycznych?
- jak należy rozumieć, że system ostrzega przed burzami, tzn. czy system jest włączany w trybie 90 błysków na minutę w przypadku takich zjawisk, jak wyładowania atmosferyczne, ulewa, gradobicie itp., czy jedynie wtedy, kiedy zostanie wykryte wystąpienie szkwału?

Poniżej tabela, która definiuje rodzaje komunikatów:


Rodzaj depeszy
Zjawisko
Kryteria
UWAGA
Silny wiatr
średni wiatr Vś = 5 B
i/lub
porywy Vx ≥ 6 B
ALARM
Silny wiatr
średni wiatr ≥ 6 B
Burze
burze na osłanianym obszarze
ODWOŁANIE
Silny wiatr
zjawisko zakończyło się
zjawisko nie wystąpi
Burze
zjawisko zakończyło się
zjawisko nie wystąpi

System jest włączany w trybie 90 błysków na minutę w przypadkach bezpośredniego niebezpieczeństwa. Może nim być także gradobicie, silna ulewa. Decyduje o tym osoba wysyłająca komunikat z IMiGW.

2. Na jakiej podstawie są generowane ostrzeżenia o zbliżaniu się lub wystąpieniu niekorzystnych warunków meteorologicznych - w oparciu o obserwacje i pomiary (jakich czynników i jakimi metodami wykonywane), z wykorzystaniem modeli numerycznych (jeżeli tak, to jakich)?

Komunikaty włączające system są wysyłane przez IMiGW w Warszawie, oddział w Białymstoku. Dyżurny synoptyk decyduje, jaki rodzaj ostrzeżenia wysłać i kiedy sygnalizacja może być wyłączona.
Jeżeli chodzi o szczegóły związane z metodami pomiarów, wykorzystywaniem modeli numerycznych, proszę się zwrócić do IMiGW w Białymstoku.


3. Z uzyskanych przeze mnie informacji wynika, że Kraina Wielkich Jezior Mazurskich została podzielona na trzy obszary:
- gdzie można znaleźć informację o zasięgu tych obszarów?
- czy w należy rozumieć, że wystąpienie niebezpiecznego zjawiska meteorologicznego w dowolnym miejscu któregoś z obszarów prowadzi do uruchomienia sygnałów alarmowych na całym obszarze?

Mapę z podziałem obszaru WJM na trzy subregiony znajdzie Pan w osobnym pliku, który załączam do maila.
Wystąpienie niebezpiecznego zjawiska meteorologicznego w danym subregionie uruchamia system sygnalizacji ostrzegawczej na tym obszarze. Jeżeli na pozostałych obszarach nie ma zagrożenia wystąpienia niebezpiecznego zjawiska meteo, system nie jest włączany.

Informacji udzieliła:
Urszula Tomoń
Rzecznik Prasowy
Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Warszawie
ul. Zarzecze 13 B, 03-194 Warszawa
I mapa z podziałem na subregiony: 

4 komentarze:

  1. Wysłałeś już mejla do Białegostoku? :)

    OdpowiedzUsuń
  2. Nie miałem czasu. Mam nadzieję, że napiszę go w ten weekend i wyślę w niedzielę wieczorem. Jak na razie wąskim gardłem, które opóźnia powstanie opisu systemu jestem ja :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Również jestem ciekaw odpowiedzi na postawione przez Ciebie pytania. Muszę zaznajomić się bliżej z tym zagadnieniem, bo niestety jestem "zielony" w tym temacie;)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Odpowiedź Pani Tomoń należałoby uzupełnić jedynie o jedno wyjaśnienie (uzyskałem je z oddziału IMGW w Białymstoku): ostrzeżenia są generowane m. in w oparciu o obserwacje radarowe, odczyty ze stacji meteorologicznych (dla obszaru WMJ są to Mikołajki i Kętrzyn), odczyty satelitarnego systemu detekcji wyładowań atmosferycznych PERUN. Oczywiście dochodzą do tego pozostałe dane meteorologiczne wykorzystywane do tworzenia prognoz. Decyzję o wydaniu ostrzeżenia podejmuje dyżurny meteorolog oddziału IMGW w Białymstoku.
      Ostrzeżenie przesyłane jest mailowo do RZGW w Warszawie, skąd wysyłane są SMS-y uruchamiające maszty sygnałowe.
      Ostrzeżenie wysyłane jest, kiedy zjawiska niebezpieczne przekraczają linię 10 km od linii brzegowej osłanianych akwenów (a nie od umownych linii granicznych obszarów zaznaczonych na prezentowanym powyżej szkicu).
      Wady tak skonstruowanego systemu są moim zdaniem następujące: obszar WMJ nie jest objęty radarowymi obserwacjami doplerowskimi i dane meteorologiczne pozyskiwane są jedynie z jednej stacji, która znajduje się na osłanianym obszarze. dodatkowym problemem są stosunkowo duże obszary, dla których włączane są ostrzeżenia (tzn. np. wystąpienie szkwału na Tałtach wymusza uruchomienie sygnalizacji w trybie 90 błysków na minutę na Niegocinie, nawet jeżeli chmura, z którą szkwał jest związany nie kieruje się w stronę tego jeziora). Drugi problem, to możliwość wystąpienia alarmów typu false-positive, wygenerowanych albo na zasadzie "dmuchania na zimne" (tu musimy liczyć na fachową wiedzę dyżurnego meteorologa). Miałem okazję obserwować działanie systemu w trakcie kilku dni z dużą ilością chmur typu Cumulonimbus, którym jednak nie towarzyszyły szkwały - system działał - moim zdaniem poprawnie - w trybie 40 błysków, więc prawdopodobnie na fachowość meteorologów możemy liczyć.
      Kolejny problem, to wystąpienie lokalnie zjawisk niebezpiecznych - związanych na przykład ze zjawiskiem dyszy na niektórych akwenach, które może prowadzić do znacznego lokalnego wzrostu siły wiatru.
      Kolejny możliwy problem, to awaria sieci komórkowej lub awaria konkretnego masztu (niestety nie wiem, czy system ma w tym zakresie zapewnioną dostateczną redundancję), które mogą spowodować, że nie będziemy w stanie odebrać prwidłowo wygenerowanego ostrzeżenia.
      W związku z tym moje osobiste podejście do systemu jest następujące: należy bardzo poważnie, choć nie bezkrytycznie podchodzić do jego ostrzeżeń, ale nie zwalnia to nas z prowadzenia bezpośredniej obserwacji warunków meteorologicznych i postępowania zgodnie z tymi obserwacjami. Nie należy zakładać, że każde uruchomienie systemu np. w trybie 90 błysków, któremu nie towarzyszy na akwenie, na którym żeglujemy zjawisko niebezpieczne jest błędem - być może takie zjawisko występuje na innym akwenie obszaru na którym się aktualnie znajdujemy. A jeżeli nasza wiedza na temat meteorologii mówi nam, że należy spie..., to korzystamy z niej, nawet jeżeli nie widzimy żadnego migającego światełka.
      Czyli, żeby poprawnie i świadomie korzystać z ostrzeżeń sytemu, trzeba się trochę podszkolić z meteorologii - przynajmniej w zakresie rozpoznawania zjawisk niebezpiecznych.

      Usuń

Uprzejmie proszę o podpisywanie komentarzy - może być np. nickiem po wybraniu z listy pod oknem komentarza pozycji "Nazwa/adres URL"